Nasturi İsyanı
Nasturi Ayaklanması (7 Ağustos-26 Eylül 1924) Kuzey Kürdistan'da Süryanilerin bağımsızlık için başlattığı isyan hareketidir.
Nasturiler, 1.Dünya Savaşı'na girildiğinde Osmanlı'ya karşı
cephe almışlardır. İçlerinden büyük bir kısmı Ruslara sığınmış
ve İran'ın Xoy, Urmiye bölgesine yerleştirilmişlerdi. Rus ordusu da
bölgenden çekilince zaman zaman Türk kuwetleriyle çarpışmışlardı.
Böylece Türk idaresinden çıkmaya yönelen Nasturiler, Musul
sorunu'nun İngiltere ile bir savaş olasılığını da içeren derin bir
anlaşmazlığa dönüştüğü sırada öteden beri kendilerini destekleyen
İngilizlerden de güç alarak ayaklandılar. Diyarbakır'da konumlanmış 4.
kolordu komutanı Cafer Tayyar Paşanın (Eğilmez) tespitlerine göre Wan'ın
güneyinden Siirt vilayetinin doğusundan ve Mardin vilayetinin
kuzeydoğusundan Irak sınırına uzanan geniş alanda yayılmış Nasturiler,
İngilizlerin yardımıyla silahlanmışlardı.
İsyanı bastırmak için bölgeye kuwet
gönderildi. İngilizler Türk hükümetine bir nota vererek bölgedeki askeri
harekatın durdurulmasını istemişler, aksi halde Türkiye'ye karşı
harekat düzenleyeceklerini bildirdiler. Bunun üzerine hükümet 14
Ağustos'ta Cafer Tayyar Paşa'ya isyanı bastırma görevi verdi. İsyanın
bastırılması için başta Simko diye tanınan Şikak Aşireti başkanı İsmail
Ağa ile çeşitli Kürt aşiretleriyle irtibat kuruldu.
İsyan 26 Eylül'de kesin olarak bastırıldı. Sınırı geçerek kaçmak zorunda
kalan Nasturiler de İngiliz mandasındaki Irak'a sığındılar.
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder